Γράφει η Ξανθούλα Νταναβάρα 

Η αξία της τέχνης δεν είναι μονάχα ιστορική αλλά και θεραπευτική. Πολλοί γνωστοί καλλιτέχνες όπως η Frida Kahlo, ο Ludwig van Beethoven αλλά και ο Vincent Willem van Gogh χρησιμοποίησαν την τέχνη ως θεραπεία μπροστά στα προβλήματα και τις δυσκολίες που έπρεπε να αντιμετωπίσουν στη ζωή τους.

Πρωτοστάτης και κύριος θεμελιωτής του Art Therapy είναι ο Adrian Hill. Ο ίδιος, κατά την ανάρρωση του από τη φυματίωση σε ένα σανατόριο, ανακάλυψε τα θεραπευτικά οφέλη του σχεδίου και της ζωγραφικής καθώς προσπαθούσε να γίνει καλά. Ο καλλιτέχνης Edward Adamson, ο οποίος επιστρατεύτηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώθηκε με τον Adrian Hill για να επεκτείνουν το έργο του στα βρετανικά ψυχιατρικά νοσοκομεία μακράς παραμονής.

Η εικαστική θεραπεία είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας, η οποία χρησιμοποιείται από πολλούς ανθρώπους για την επίλυση προβλημάτων αλλά και ασθενειών. Μάλιστα χρησιμοποιείται συχνά για υποκείμενα συμπτώματα καρκίνου, άνοια, αυτισμό, σχιζοφρένεια, τραυματικές εμπειρίες, μετατραυματικό στρες, πένθος, διατροφικές διαταραχές, κ.α

Σκοπός είναι η ουσιαστική θεραπεία του πάσχοντα από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει αλλά και η ανακάλυψη σημαντικών πληροφοριών για τον ίδιο του τον εαυτό. Η θεραπεία της τέχνης μπορεί να λάβει χώρα σε ποικίλα διαφορετικά περιβάλλοντα. Ήδη πολλά μουσεία έχουν αρχίσει και συνεργάζονται με γιατρούς και να ενσωματώνουν στα προγράμματά τους, θεραπευτικές δράσεις. Είναι ένας καινοτόμος ρόλος για τα μουσεία του σήμερα, καθώς με αυτό τον τρόπο πετυχαίνουν να ξεπεράσουν τα όρια της θέασης μιας συλλογής σε θεραπευτική ανάγκη.

Από το 2019 το Montreal Museum Of Modern Art συνεργάζεται με μια ένωση γιατρών οι οποίοι μπορούν να συνταγογραφούν δωρεάν επισκέψεις στο μουσείο για τους ασθενείς τους. Το ίδιο το μουσείο αναφέρει στην  ιστοσελίδα του τα εξής: «Το πρόγραμμα MMFA-MFdC Museum Prescriptions είναι ένα νέο εργαλείο θεραπείας που καθιστά τις επισκέψεις σε μουσεία προσβάσιμες σε χιλιάδες ασθενείς που υποφέρουν από διάφορα προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας. Με την ελεύθερη είσοδο σε ένα ασφαλές, φιλόξενο μέρος, μια χαλαρωτική, αναζωογονητική εμπειρία, μια στιγμή ανάπαυσης και μια ευκαιρία για ενίσχυση των δεσμών με τους αγαπημένους, οι MMFA MFdC Museum Prescriptions συμβάλλουν στην ευημερία και την αποκατάσταση του ασθενούς. Το μουσείο αφιερώνει ακόμη και συγκεκριμένους τομείς στην τέχνη της θεραπείας, καθώς προσφέρει και αίθουσα ιατρικών συμβουλών».

Επίσης το Art of Hope είναι ένα πρόγραμμα του Currier Museum of Art στο New Hampshire, το οποίο παρέχει υποστήριξη σε αγαπημένα πρόσωπα των οποίων τα μέλη της οικογένειας κάνουν χρήση ουσιών.

Αξίζει να επισημανθεί ότι παρόμοια προγράμματα έχουν πραγματοποιηθεί και σε ελληνικά μουσεία. Είναι σημαντικό να υπάρχουν τέτοιες δράσεις. Ίσως το πιο σημαντικό θα ήταν να μονιμοποιηθούν ως ξεχωριστές εκπαιδευτικές- θεραπευτικές δράσεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα μουσεία δεν μπορούν να επιφέρουν την τελική λύση των προβλημάτων, αλλά τουλάχιστον να καλυτερέψουν τις συγκυρίες.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Μια πολύ ιδιαίτερη σκηνή από την ταινία επιστημονικής φαντασίας του 1995 '12 Monkeys' παρουσιάζεται στην παραπάνω εικόνα. Η ταινία παρακολουθεί τις προσπάθειες που γίνονται το 2035 να βρεθεί αντίδοτο για έναν ιό που διεσπάρη επίτηδες το 1996 και ο οποίος μεταλλάχθηκε και σχεδόν αφάνισε την ανθρωπότητα. Ο πρωταγωνιστής της ταινίας εμφανίζεται να αναρρώνει στο κρεβάτι του νοσοκομείου, με ένα πίνακα ζωγραφικής από πάνω του. Φανταστείτε πόσο σημαντική είναι η τέχνη στη ζωή του ανθρώπου!