Πολιτιστική Ατζέντα της Ημέρας (1.6.2022) - Εκδηλώσεις

2022-06-01

«Μουσική και Προσφυγική ταυτότητα- Κύκλος Διαλέξεων-Η πρώιμη δισκογραφία των Ελλήνων 1900-1930. Χώροι, ρεπερτόριο, φορείς καταγραφής και διάδοσης, δημιουργοί, ερμηνευτές»

Το Μουσείο μας τιμά και θυμάται τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή, αλλά και την ανέλπιστη πολιτισμική ανατροφοδότηση της Ελλάδας που ακολούθησε.

Το αφιέρωμα έχει ξεκινήσει με μια σειρά τεσσάρων ομιλιών που εντάσσονται στις εκδηλώσεις της δεύτερης χρονιάς του τριετούς (2021-2023) κύκλου δράσεων του Μουσείου «Μουσικές Ταυτότητες» που για το 2022 έχει τίτλο «Μουσική και προσφυγική ταυτότητα».

Τρίτη ομιλία του κ. Παναγιώτη Κουνάδη με τίτλο: «Η πρώιμη δισκογραφία των Ελλήνων 1900-1930. Χώροι, ρεπερτόριο, φορείς καταγραφής και διάδοσης, δημιουργοί, ερμηνευτές»«Το ιδιαίτερο -ίσως και μοναδικό σε παγκόσμια κλίμακα- χαρακτηριστικό της πρώιμης ελληνόφωνης δισκογραφίας έγκειται στο γεγονός ότι εμφανίστηκε και αναπτύχθηκε πρώτα σε περιοχές εκτός του εθνικού γεωγραφικού χώρου με δυναμική παρουσία ελληνικού πληθυσμού, όπως πόλεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Αλεξάνδρεια, Κάιρο, Θεσσαλονίκη), της Ευρώπης (Λονδίνο, Βερολίνο, Μιλάνο, Παρίσι, Βιέννη), των ΗΠΑ (Νέα Υόρκη, Σικάγο, Νέα Υερσέη), αλλά και στην Αθήνα. Από τις αρχές του 20ού αιώνα ευρωπαϊκές δισκογραφικές εταιρείες (Gramophone, Favorite, Odeon, Pathé), οθωμανικές (Orfeon), αμερικανικές (Columbia, Victor) καθώς και άλλες μικρότερες καταγράφουν όλο το φάσμα της ελληνικής μουσικής δημιουργίας: δημοτικό τραγούδι, καντάδα, αθηναϊκό τραγούδι, κωμειδύλλιο, οπερέτα, επιθεώρηση, όπερα, θέατρο σκιών, ελαφρό τραγούδι, λόγιο, αμανές, αστικό λαϊκό, ρεμπέτικο, εμβατήρια, διασκευές ξένων τραγουδιών, πατριωτικά, εκκλησιαστική μουσική κ.ά.

Οι πρώιμες αυτές ηχογραφήσεις, αναντικατάστατα τεκμήρια του ιστορικού πλαισίου και αυθεντικοί μάρτυρες της μουσικής ιστορίας της Ελλάδας, αποτέλεσαν τα πρότυπα για τους συνθέτες, τους μουσικούς, τους ερμηνευτές και το ακροατήριο, διαμορφώνοντας τη μουσική συλλογική μνήμη και τη νεοελληνική πολιτιστική ταυτότητα».

Ο Παναγιώτης Κουνάδης γεννήθηκε στα Δειλινάτα Κεφαλληνίας το 1943. Αποφοίτησε από τη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ (1961), ενώ έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Ινστιτούτο Πολεοδομίας της Σορβόννης. Σπούδασε επίσης στην Ecole Pratique des Hautes Etudes Κοινωνικές και Οικονομικές Επιστήμες και Εθνομουσικολογία. Από τα ιδρυτικά μέλη του «Συλλόγου Φίλων Ελληνικής Μουσικής» και του «Κέντρου Έρευνας και Μελέτης των Ρεμπέτικων Τραγουδιών» επιμελήθηκε δισκογραφικές εκδόσεις, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές. Το Αρχείο Κουνάδη είναι μια πλούσια συλλογή τεκμηρίων, η οποία περιλαμβάνει δίσκους 78 στροφών, παρτιτούρες, συνεντεύξεις, φωτογραφίες, μηχανήματα αναπαραγωγής ήχου κ.ά. και αποτέλεσε τη βάση για το Εικονικό Μουσείο Αρχείου Κουνάδη.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ >>

"Φιλελληνισμοί, 1780-1860" (28.10.2021-27.11.2022), Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού

Η Ελληνική Επανάσταση (1821-1830), γέννημα του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και του διεθνούς επαναστατικού κλίματος που επικρατεί από τα τέλη του 18ου αιώνα, δεν ήταν ούτε η πρώτη ούτε η μοναδική που ξέσπασε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ήταν ωστόσο η πρώτη που κατέληξε στη δημιουργία ενός νέου κράτους στην Ανατολική Μεσόγειο. Στενά συνδεδεμένος με τον ελληνικό Αγώνα ήταν ο φιλελληνισμός, το πολύπλευρο διεθνικό κίνημα που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του κεντρικού αιτήματος των λαών της εποχής για περισσότερη ελευθερία και συνταγματική διακυβέρνηση και κατόρθωσε να κινητοποιήσει με επιτυχία τη δυτική κοινή γνώμη υπέρ των εξεγερμένων Ελλήνων.

Μέσα από λογοτεχνικά και ιστορικά κείμενα, σχεδιαστικές αποδόσεις τόπων και ανθρώπων, μουσικά κομμάτια και αντικείμενα εφαρμοσμένης τέχνης που προέρχονται από ιδιωτικές συλλογές, η έκθεση φωτίζει ορισμένες από τις πολλαπλές πτυχές του φιλελληνικού κινήματος στα χρόνια πριν από την Επανάσταση, αλλά και στις πρώτες δεκαετίες του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Παράλληλα, διερευνά τους τρόπους με τους οποίους οι φιλέλληνες είδαν τη σύγχρονη Ελλάδα -εικόνες και αναγνώσεις που σε μεγάλο βαθμό καθόρισαν την πολιτισμική νεοελληνική ταυτότητα και διαμορφώνουν ακόμη και σήμερα το βλέμμα των ξένων προς τη χώρα.

Η μουσειολογική προσέγγιση της έκθεσης επιχειρεί να αναδείξει το περιεχόμενο των φιλελληνικών βιβλίων και των μουσικών συγγραμμάτων που εκτίθενται μέσα από μία κεντρική ψηφιακή εγκατάσταση: τα αποσπάσματα από τα κείμενα διαβάζονται από ηθοποιούς του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος πλαισιωμένα από χαρακτικά των εκδόσεων που ζωντανεύουν μέσω της ψηφιακής τεχνολογίας, ενώ τα μουσικά κομμάτια ερμηνεύονται από τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Θεσσαλονίκης.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ >>

Έκθεση "Φιλελληνισμός και Ελληνική Επανάσταση-Η Μονή Δαφνίου μέσα από τους περιηγητές" που φιλοξενείται στη Μονή Δαφνίου, στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων για τον εορτασμό των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση

Κεντρική ιδέα της έκθεσης αποτελεί το κίνημα του Φιλελληνισμού που αναπτύχθηκε από την αρχή του αγώνα των Ελλήνων για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, ενώ παράλληλα αναδεικνύεται η σημαντική θέση της Μονής μέσα από τα έργα των περιηγητών και από τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν εκεί κατά την διάρκεια της Επανάστασης.Στην έκθεση παρουσιάζονται αυθεντικά αντικείμενα και έργα τέχνης κυρίως του 19ου αι., διακοσμημένα με ελληνικά θέματα στο πνεύμα της ατμόσφαιρας της εποχής, από την ιδιωτική συλλογή Θανάση και Μαρίνας Μαρτίνου, σύγχρονα χαρακτικά της αρχαιολόγου και ζωγράφου Μαντώς Παπαϊωάννου, εμπνευσμένα από τραπουλόχαρτα με φιλελληνική θεματολογία, καθώς και γκραβούρες περιηγητών που επισκέφθηκαν τη Μονή, παλαιές φωτογραφίες του μνημείου και παλαίτυπα βιβλία από τη συλλογή του αρχιτέκτονα και συλλέκτη Γιάννη Ιγγλέση. Χώρος: Μονή Δαφνίου, ανατολική πτέρυγα μεταβυζαντινών κελιών (Τέρμα Ιεράς Οδού, Χαϊδάρι)
Διάρκεια έκθεσης: 24 Νοεμβρίου 2021 - 11 Σεπτεμβρίου 2022 Ωράριο λειτουργίας: Τετάρτη - Κυριακή, 08:30 - 15:30

Περισσότερες πληροφορίες εδώ >>

«Στη χώρα Καμπανέλλη. Νάξος, Μαουτχάουζεν, Αθήνα»

Έκθεση αφιερωμένη στη ζωή και το έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη στο πλαίσιο του Λογοτεχνικού Έτους Ιάκωβος Καμπανέλλης

Με σταθμούς τους τόπους που καθόρισαν μια ιδιαίτερη, όσο και μοναδική διαδρομή ζωής, η έκθεση φιλοδοξεί να αναδείξει το έργο και την προσωπικότητα ενός σπουδαίου δημιουργού, ο οποίος συμμετείχε καθοριστικά στη διαμόρφωση της πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής της χώρας κατά τη δεύτερη πεντηκονταετία του 20ού αιώνα. Μέσα από αφίσες έργων του, προγράμματα, χειρόγραφα, φωτογραφίες και προσωπικά αντικείμενα, ο θεατής συμμετέχει σε ένα συναρπαστικό ταξίδι γνωριμίας με τον κόσμο του Καμπανέλλη.
Η έκθεση δεν περιορίζεται μόνον στον εκθεσιακό χώρο του ισογείου της Πινακοθήκης Γκίκα, αλλά επεκτείνεται και στους υπόλοιπους ορόφους της. Εκεί, αναπτύσσεται ένας «διάλογος» του Καμπανέλλη με αγαπημένους συνεργάτες του, το έργο των οποίων παρουσιάζεται στη μόνιμη συλλογή. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι προθήκες σχεδιάστηκαν εκ νέου ώστε να συμπεριλάβουν εκθέματα που αναδεικνύουν τις σχέσεις και τις συνεργασίες. Ο Μανόλης Αναγνωστάκης, ο Σπύρος Βασιλείου, ο Κάρολος Κουν, ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Μάνος Χατζιδάκις είναι κάποιοι από τους συνεργάτες που περιλαμβάνονται στους «διαλόγους» αυτούς. Με τον τρόπο αυτό περιγράφονται με ενάργεια οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων αλλά και μεταξύ των τεχνών. Κατά τον τρόπο αυτό, η έκθεση «Στη χώρα Καμπανέλλη. Νάξος, Μαουτχάουζεν, Αθήνα» αποτυπώνει την πολύτροπη πορεία του δημιουργού και αναδεικνύει εκλεκτικές συγγένειες με ένα ευρύτατο φάσμα καλλιτεχνών και στοχαστών της σύγχρονης Ελλάδας.
Η διοργάνωση της έκθεσης έγινε από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Την επιμέλειά της έκαναν η Κατερίνα Καμπανέλλη και η Σίσσυ Παπαθανασίου, ενώ τον σχεδιασμό της ανέλαβε ο Παύλος Θανόπουλος. Την έκθεση συνοδεύει αναλυτικός κατάλογος.
Η έκθεση θα είναι ανοικτή στο κοινό από τις 30 Μαρτίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 30 Ιουλίου 2022.Ωράριο:
Κατά τη διάρκεια της έκθεσης, η Πινακοθήκη Γκίκα θα έχει εκτεταμένο ωράριο λειτουργίας: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο, 10:00-18:00.

Εισιτήρια:
Είσοδος στην έκθεση συμπεριλαμβάνεται στο εισιτήριο γενικής εισόδου της Πινακοθήκης Γκίκα: € 9, € 7

Περισσότερες πληροφορίες εδώ >>