Οι κρίσεις δημιουργούν την τέχνη;
Γράφει η Ξανθούλα Νταναβάρα
Το πλέον επείγον ζήτημα που έχει να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα είναι η περιβαλλοντική κρίση. Διάφοροι καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο προσπαθούν να ευαισθητοποιήσουν- αφυπνίσουν το κοινό για το συγκεκριμένο θέμα. Καθ' όλη τη διάρκεια της τέχνης, οι κρίσεις που διάνυε η ανθρωπότητα ήταν σημαντικές επιρροές για τους καλλιτέχνες. Παρακάτω είναι κάποια παραδείγματα καλλιτεχνών που ασχολήθηκαν με αυτό το πρόβλημα.
- Michel Blazy
Ο Michel Blazy είναι Γάλλος καλλιτέχνης, γεννήθηκε στο Μονακό στις 24 Απριλίου 1966. Από τις σπουδές του στη Villa Arson τη δεκαετία του '90, ο καλλιτέχνης εργάζεται με οργανικά υλικά και ενδιαφέρεται να εξερευνήσει την ομορφιά της φθοράς και τις ποιητικές δυνατότητες του χρόνου, καθώς αυτά τα υλικά αφήνονται να αλλοιωθούν κατά τη διάρκεια μιας έκθεσης. Ένα από αυτά είναι και ο αφρός. Το πρώην σκευοφυλάκιο του Collège des Bernardins φιλοξένησε την τελευταία δημιουργία του Michel Blazy. Αυτή η εγκατάσταση δημιουργήθηκε για να θυμίσει το πιθανό μέλλον του πλανήτη αν δεν φροντίσουμε το περιβάλλον μας. Η αποανάπτυξη και η υπερκατανάλωση βρίσκονται στο επίκεντρο των ανησυχιών του καλλιτέχνη. Ο αφρός που παράγεται κατά τη διάρκεια της ημέρας πεθαίνει κάθε απόγευμα και ξαναγεννιέται κάθε πρωί χάρη στην ανθρώπινη παρέμβαση και την ενεργοποίηση ηλεκτρικών αντλιών, που μπορεί να σημαίνει πυροτεχνική έκρηξη αλλά και θάνατο και ζωή σε έναν αέναο κύκλο. Υπενθυμίζει τον αδιάκοπο διάλογο μεταξύ των ζωντανών και των τεχνητών των σύγχρονων κοινωνιών μας.
- Fujiko Nakaya
Η Fujiko Nakaya είναι καλλιτέχνιδα από την Ιαπωνία, γεννημένη στις 15 Μαΐου του 1933. Είναι μέλος των Experiments in Art and Technology και υποστηρίκτρια, και επαγγελματίας της ιαπωνικής video art. Για τους πιο πολλούς είναι γνωστή για τα γλυπτά της αποτελούμενα από ομίχλη. Σε μια συνέντευξη στις 27 Απριλίου 2014 με την Irene Shum Allen, η Nakaya εξήγησε ότι δε δημιουργεί άμεσα εικόνες με τα γλυπτά της από την ομίχλη, αντίθετα η ομίχλη είναι είδος μορφοτροπέα που αντιδρά στις τοπικές μετεωρολογικές συνθήκες. Να σημειωθεί μάλιστα ότι ο πατέρας της ο Ukichiro Nakaya ήταν Ιάπωνας φυσικός και δοκιμιογράφος της επιστήμης, γνωστός για το έργο του στην παγετωνολογία και τις επιστήμες χαμηλής θερμοκρασίας. Του πιστώνεται η κατασκευή των πρώτων τεχνητών νιφάδων χιονιού. Το έργο της λοιπόν είναι εμπνευσμένο από τον ίδιο. Τα γλυπτά ομίχλης της Fujiko είναι φτιαγμένα χάρη σε έναν έξυπνο συνδυασμό τεχνολογίας, αρχιτεκτονικής και φύσης. Η ομίχλη που χρησιμοποιεί δημιουργείται από ένα σύστημα που ανέπτυξε το 1969 με τη βοήθεια του φυσικού Thomas Mee. Το σύστημα πιέζει το νερό υπό πίεση μέσα από ένα μικροσκοπικό ακροφύσιο, που χτυπά έναν πείρο που του επιτρέπει να δημιουργήσει ομίχλη και στη συνέχεια εξαπλώνεται σε σταγονίδια πλάτους 20 περίπου μικρών.

- Phoebe Cummings
Η Phoebe Cummings είναι Βρετανή καλλιτέχνιδα που γεννήθηκε στο Γουόλσαλ της Αγγλίας και ζει σήμερα στο Στάφορντ. Σπούδασε κεραμική στο Πανεπιστήμιο του Μπράιτον το 2002 και ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό της στην κεραμική και το γυαλί στο Βασιλικό Κολλέγιο Τέχνης το 2005. Η καλλιτέχνις χρησιμοποιεί κυρίως άψητο πηλό για να φτιάξει ποιητικά και παραστατικά γλυπτά και εγκαταστάσεις που δίνουν έμφαση στην υλικότητα, την ευθραυστότητα, το χρόνο, τη δημιουργία, την απώλεια και τη φθορά. Οι εντυπωσιακές παρεμβάσεις της κατασκευάζονται συχνά επί τόπου, επιτρέποντας μια ενστικτώδη ανάπτυξη εντάσεων μεταξύ αντικειμένου και τοποθεσίας. Η Cummings αμφισβητεί τι θα μεταφέρουμε στο μέλλον, δημιουργώντας περίπλοκα, χειροποίητα και εξαιρετικά ευαίσθητα γλυπτά βασισμένα σε αρχαία φυτά τα οποία είναι υπό εξαφάνιση. Ένα από τα πιο γνωστά έργα της, στο οποίο και βραβεύτηκε είναι το «Triumph of the Immaterial». Η καλλιτέχνις δημιούργησε το συγκεκριμένο γλυπτό, το οποίο λίγες ώρες αργότερα αυτοκαταστράφηκε ως αποτέλεσμα της περιβαλλοντικής κρίσης. Να σημειωθεί μάλιστα ότι το συγκεκριμένο έργο έλαβε το Βραβείο "Craft" για το Woman's Hour Craft Prize.
