ΗΞΕΡΕΣ ΟΤΙ ΣΤΗΝ ΑΥΛΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΕΝΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΑ DARK SKIES;

2022-10-27
Dark skies, Aoraki Mackenzie (International Dark Sky Reserve)
Dark skies, Aoraki Mackenzie (International Dark Sky Reserve)

Γράφει η Ξανθούλα Νταναβάρα 

Γνώριζες ότι οι τοποθεσίες αστρονομικής κληρονομιάς σε συνδυασμό με τις προστατευόμενες περιοχές του σκοτεινού ουρανού έχουν ενταχθεί σε έναν διαδραστικό χάρτη με σκοπό την ανάδειξη τους, την υπεράσπιση της ποιότητας του νυχτερινού ουρανού και την παρατήρηση των άστρων ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά;

Το International Dark Sky Association ορίζει το "Dark Sky Reserve" «ως μια δημόσια ή ιδιωτική γη που διαθέτει εξαιρετική ή ξεχωριστή ποιότητα έναστρων νυχτών και ένα νυχτερινό περιβάλλον που προστατεύεται ειδικά για την αποστολή της επιστημονικής, φυσικής, εκπαιδευτικής, πολιτιστικής κληρονομιάς ή/και δημόσιας απόλαυσης μιας μεγάλης περιφερειακής περιοχής

Ένα πολύ γνωστό παράδειγμα είναι το dark skies του Aoraki Mackenzie (International Dark Sky Reserve) στη Νέα Ζηλανδία. Ειδικότερα το dark skies του Aoraki Mackenzie (International Dark Sky Reserve) στη Νέα Ζηλανδία αποτελείται από το Aoraki/Mt., το Εθνικό Πάρκο Κουκ και τη λεκάνη Μακένζι του νότιου νησιού της Νέας Ζηλανδίας. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 τοποθετήθηκαν για πρώτη φορά έλεγχοι φωτισμού εξωτερικού χώρου. Δε βοήθησαν μόνο στην ελαχιστοποίηση της φωτορύπανσης για το κοντινό Αστεροσκοπείο Mt. John, αλλά και στην εξοικονόμηση ενέργειας, στην προστασία της άγριας ζωής και στην περιοχή ενός δημοφιλούς προορισμού αστεριών για τους τουρίστες. Η νύχτα έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην ιστορία της περιοχής καθώς οι πρώτοι κάτοικοί της Νέας Ζηλανδίας, οι Μαορί, όχι μόνο χρησιμοποίησαν τον νυχτερινό ουρανό για να πλοηγηθούν στο νησί, αλλά ενσωμάτωσαν επίσης την αστρονομία και την αστρική παράδοση στον πολιτισμό και την καθημερινή τους ζωή.

Σίγουρα το ερώτημα που δημιουργείται είναι το εξής: Για ποιό λόγο να θεωρηθούν τα dark skies άυλη πολιτιστική κληρονομιά; Η απάντηση είναι ότι ίσως μετά από χρόνια να μην υπάρχει αυτό το φαινόμενο οπότε η αποτύπωση τους σε φωτογραφίες θα περάσει στις επόμενες γενιές, θα κληροδοτηθεί από τους προγενέστερους με τον προφορικό λόγο. Υπενθυμίζει ότι η ανθρωπότητα πάντα παρατηρούσε τον ουρανό είτε για να τον ερμηνεύσει είτε για να κατανοήσει τους φυσικούς νόμους που διέπουν το σύμπαν. Η αστρονομία είχε βαθιές επιπτώσεις στην επιστήμη, τη φιλοσοφία, τον πολιτισμό και η γενική μας αντίληψη για το σύμπαν. 

Διαβάστε την πλήρη DECLARATION IN DEFENCE OF THE NIGHT SKY AND THE RIGHT TO STARLIGHT (μτφρ. Διακήρυξη για την υπεράσπιση του νυχτερινού ουρανού και το δικαίωμα στο φως των αστεριών) στον παρακάτω σύνδεσμο:

Εξάλλου, "όλοι είμαστε αστρόσκονη"!