Επάγγελμα: Μουσειολόγος

2017-09-23

Διαβάζοντας το άρθρο της Μ. Σκαλτσά, «Για μια «νέα» μουσειολογία στην Ελλάδα» στην Αρχαιολογία, ένας μουσειολόγος θα στεκόταν στην πρώτη παράγραφο, στην οποία αναφέρεται η σύγχυση ανάμεσα στην λέξη μουσειολογία και την μουσικολογία και η υπογράμμιση της λέξης «μουσειολογία» από τον αυτόματο διορθωτή του υπολογιστή ως λανθασμένη. Πόσες φορές έχει τύχει να επαναλάβουμε δύο με τρεις φορές την λέξη «μουσειολόγος» όταν μας ρωτούν «Επάγγελμα;» διότι έχουν ακούσει «μουσικολόγος» ή δεν έχουν καταλάβει την ιδιότητά μας;

Τελικά, τι είναι η μουσειολογία; Και τι, ακριβώς, κάνει ένας μουσειολόγος; Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM) ορίζει την Μουσειολογία ως την επιστήμη των μουσείων, η οποία «έχει να κάνει με την μελέτη της ιστορίας και του υπόβαθρου των μουσείων, του ρόλου τους στην κοινωνία, συγκεκριμένων συστημάτων για την έρευνα, την συντήρηση, την εκπαίδευση και την οργάνωση, της σχέσης με το φυσικό περιβάλλον, και της ταξινόμησης διαφορετικών ειδών μουσείων. Εν συντομία, η μουσειολογία είναι ο κλάδος της γνώσης που ασχολείται με την μελέτη των στόχων και την οργάνωση των μουσείων» (Οικονόμου, 2003, 24). Επομένως, ο μουσειολόγος έχει ως αντικείμενο την οργάνωση, την λειτουργία και την διαχείριση των μουσείων. Με λίγα λόγια, «αντιμετωπίζει το μουσείο συνολικά, υιοθετώντας όμως το βλέμμα του επισκέπτη» (Γκαζή, 2008).

Οι μουσειολόγοι εξειδικεύονται σε συγκεκριμένες πλευρές της μουσειακής εργασίας και ο χώρος της μουσειολογίας δέχεται επιρροές από πολλές επιστήμες, όπως είναι η αρχαιολογία, η κοινωνιολογία, η ιστορία, η χημεία, η γλωσσολογία, η διοίκηση επιχειρήσεων, η ιστορία της τέχνης, κ.α., ο συνδυασμός των οποίων οδηγεί στην δημιουργία νέας γνώσης. Επιπλέον, οι μουσειολόγοι έχουν συνήθως τον ρόλο του «διαμεσολαβητή» ανάμεσα στις άλλες ειδικότητες και τον επισκέπτη, είτε πρόκειται για την δημιουργία ενός μουσείου είτε μιας έκθεσης ώστε να μπορέσει το κοινό να αποκωδικοποιήσει τα νοήματα και τα μηνύματά της.

Όσον αφορά την αγορά εργασίας, οι θέσεις για τους μουσειολόγους είναι ελάχιστες στην Ελλάδα, σχεδόν μηδαμινές. Λαμβάνοντας υπόψη τον μεγάλο αριθμό μουσείων της χώρας, θα πρέπει να σκεφτούμε τα αίτια αυτής της κατάστασης, τα οποία σχετίζονται ως ένα βαθμό με την παράλειψη του αρμόδιου Υπουργείου για τη δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας αυτής της ειδικότητας, αλλά και της ελλιπούς προάσπισης και προαγωγής των δικαιωμάτων μας, στοιχείο που γίνεται ορατό από τις λιγοστές αμειβόμενες θέσεις εργασίας για τους μουσειολόγους και την υπεροχή των εθελοντικών προγραμμάτων. Άραγε, ποια είναι η λύση αυτού του προβλήματος; Η καλύτερη αξιοποίηση των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ; Μία πιο δυναμική συμβολή της Εταιρείας Ελλήνων Μουσειολόγων και παρόμοιων οργανισμών και συλλόγων; Ίσως αυτό το ερώτημα να βρει απάντηση σε ένα άλλο πλαίσιο, κι όχι σε ένα απλό άρθρο...

Σοφία Καρούνη

Αρχαιολόγος-Μουσειολόγος

Γκαζή, Α., 2008. «Το καλό μουσείο και η μουσειολογία», Το Βήμα (Διαθέσιμο online)
Οικονόμου, Μ., 2003. Μουσείο: Αποθήκη ή ζωντανός οργανισμός; Μουσειολογικοί προβληματισμοί και ζητήματα, Κριτική, Αθήνα
Σκαλτσά, Μ., 2014. «Για μια «νέα» μουσειολογία στην Ελλάδα», Αρχαιολογία (Διαθέσιμο online)

Επάγγελμα: Μουσειολόγος

Βιβλία που μπορεί να σας ενδιαφέρουν...

Προχωρημένες ρυθμίσεις