Γράφει η Ξανθούλα Νταναβάρα

Σε όποια χρονική εποχή και αν ανατρέξουμε θα αντιληφθούμε την αναγκαιότητα του ανθρώπου να συλλέγει και να προβάλει αντικείμενα, τα οποία θεωρούνταν για αυτόν πολύ σημαντικά. Θα ανακαλύψουμε ότι ακόμα και σε δύσκολες χρονικές στιγμές, όπως ο πόλεμος, η φτώχεια κ.α. δεν επηρέασαν το ανθρώπινο είδος να δημιουργήσει μουσεία.

Ένα από αυτά είναι το Μουσείο Ψωμιού Aghdam στο Αζερμπαϊτζάν, το οποίο ακόμη και σήμερα πολλοί δεν το γνωρίζουν. Πριν όμως διαβάσετε για την ιστορία αυτού του Μουσείου θα ήθελα να αναφέρω ένα απόφθεγμα που είχε πει κάποτε ο Μαχάτμα Γκάντι «Τη μέρα που η δύναμη της αγάπης θα υπερνικήσει την αγάπη της δύναμης, ο κόσμος θα γνωρίσει την Ειρήνη».

Η ιστορία αυτού του μουσείου ξεκινάει γύρω στο 1982. Το Αζερμπαϊτζάν βρισκόταν τότε σε πόλεμο με την Αρμενία. Οι καιροί ήταν πολύ δύσκολοι, υπήρχε φτώχεια και πείνα στις περιοχές του Αζερμπαϊτζάν. Η κύρια τροφή στα σκληρά χρόνια του πολέμου ήταν το ψωμί, και η μοναδική πηγή επιβίωσης κάποιες φορές. Ωστόσο υπήρχε και μεράκι. Στο κέντρο της περιοχής Aghdam, υπήρχε ένας μύλος από το 19ο αιώνα ο οποίος είχε διατηρηθεί από το κράτος ως πολιτιστικό μνημείο. Αποφασίστηκε λοιπόν το μουσείο να φιλοξενηθεί στο παλιό κτίριο του μύλου. Στις 25 Νοεμβρίου του 1983 το μουσείο δέχτηκε τους πρώτους επισκέπτες του. Μάλιστα το 1987 ο μύλος τέθηκε ξανά σε λειτουργία. Ο κύριος σκοπός του μουσείου εκτός από την προβολή ήταν να παραμείνει ο μύλος σε χρήση για να παρουσιάσει στους επισκέπτες έτοιμη παραγωγή. Θεωρούνταν ένα μουσείο με πλούσια εκθέματα, καθώς περιείχε πανω από 2.000 αντικείμενα. Σπάνια είδη δημητριακών, πολυάριθμα πολύτιμα βιβλία για την καλλιέργεια σιτηρών, χειρόγραφα, επίσης εργαλεία εργασίας, ξύλινο άροτρο, αλώνι, οδοντωτό δρεπάνι, θεριστικός γάντζος, χειρόμυλος, παλαιές στάμνες, οικιακά αντικείμενα.

Οι τοίχοι του μουσείου ήταν διακοσμημένοι με παροιμίες του Αζερμπαϊτζάν όπως: «Όταν το ψωμί είναι ακριβό, ο θάνατος υποτιμάται», «Ό,τι δεν κόβει το σπαθί, το ψωμί θα το κάνει», θυμίζοντας τη δύναμη και την ιερότητα του ψωμιού. Η κύρια πρόσοψη του κτιρίου ήταν διακοσμημένη με ένα μωσαϊκό από πέτρες. Στις 12 Αυγούστου του 1992 ο πόλεμος του Καραμπάχ, ανάμεσα στην Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν βάζει τέλος στην ύπαρξη του μουσείου. Οι προσπάθειες για την κατάσβεση της πυρκαγιάς απέτυχαν με αποτέλεσμα να καούν ολοσχερώς έως και 1.500 εκθέματα.